Op 2 juli is Wim Hazeu, de man van Thera Coppens, overleden. Zie www.wimhazeu.nl
Heel hartelijk dank voor de vele, vele blijken van medeleven die ik ontvangen heb. Het is onmogelijk om u allemaal persoonlijk te bedanken maar elk bericht heeft mij veel troost geschonken.
U zult begrijpen dat het bijwerken van de website nog enige tijd kan duren. In het najaar pak ik de draad weer op en zet het nieuws voort...
Op 7 april verscheen in Duitsland mijn nieuwe boek : 'Sophie in Weimar, Leben und Werken der Groszherzogin von Sachsen Weimar Eisenach' bij Verlagshaus Römerweg in Wiesbaden. (Paperback 19,90 euro). Het boek is hier verkrijgbaar.
Ik schreef dit boek in opdracht van Verlagshaus Römerweg ter gelegenheid van het 200ste geboortejaar van de Oranjeprinses Sophie. Als groothertogin van Saksen Weimar Eisenach verrichtte ze baanbrekend werk op cultureel en sociaal gebied. Deze vrouw richtte het eerste literaire archief in Duitsland op: het Goethe-Schillerarchiv.
Ze bracht daarin haar literaire schatten in veiligheid: de complete papieren nalatenschap van Goethe die ze in 1885 van diens kleinzoon Walther erfde. De nazaten van Schiller vertrouwden haar daarop de literaire erfenis van hun grootvader toe en velen volgden dit voorbeeld. In het wereldberoemde archief wordt in 2024 een tentoonstelling aan Sophie gewijd.
De gerestaureerde hofjapon van Prinses Sophie op de tentoonstelling in Kunsthal KAdE 2024
Toen ik mijn Nederlandse boek 'Sophie in Weimar' schreef, ontmoette ik de achter-achterkleindochter van Prinses Sophie Cornelie Brena die me waardevolle informatie gaf. Ik kreeg van haar ook een geweldig geschenk: een hofjapon uit het bezit van Prinses Sophie. De tand des tijds zet zich graag in textiel en dat was ook aan de 19e eeuwse japon te zien. Tijdens het schrijven lag Sophies japon – vol van haar dna, zo besefte ik - uitgespreid op de bank en was elke dag een bron van inspiratie voor me.
Sophies nog niet geconserveerde hofjapon
Na de verschijning van het boek in 2011 heb ik de japon in bruikleen gegeven aan Paleis Het Loo, waar hij goed geconserveerd blijft.
Cornelie en Thera bij de overdracht van de hofjapon aan Paleis Het Loo in 2011
In 2024 opende in de Kunsthal in Amersfoort een prachtige tentoonstelling met werken van Hans op de Beeck. Hij koos bij zijn werk thematische objecten uit vier Rijkscollecties van onder meer Het Loo. Bij de opening van deze tentoonstelling zag ik bij het thema Feest de mooi geconserveerde hofjapon in een verlichte vitrine terug. Een ontroerend weerzien! Op 5 mei werd de tentoonstelling gesloten en keerde de hofjapon terug in het veilige depot. Sophie zou er gelukkig mee zijn geweest. Zij is de enige Oranje die een groot deel van haar leven wijdde aan de zorg voor het cultureel erfgoed. Ze verwierf daarmee terecht wereldfaam. Alleen in Nederland werd de kleine Oranjeprinses in de historie over het hoofd gezien. Om het eerbetoon aan haar leven en werk te beleven moeten we dit jaar naar Weimar.
Bonaparte
Toen ik op 30 januari op uitnodiging van Culture Alliance Française een lezing hield over 'Hortense de vergeten koningin van Holland' in de prachtige boekhandel Riemer Barth in Meppel, kwamen er na afloop vragen over de film Bonaparte. Waarom biedt dit spektakel een ander beeld van de Franse keizer dan men zich had voorgesteld?
Alle mensen die negatieve recensies hebben gelezen raad ik aan Bonaparte te zien als een losstaand kunstwerk. De regisseur koos voor de momenten die in zijn scenario passen en een meeslepend geheel vormen. Daarom werden er gebeurtenissen overgeslagen of veranderd maar blijven er onvergetelijke, historisch juiste beelden van het tijdperk over.
Het is weer net als bij het meesterwerk Amadeus: natuurlijk is de echte Mozart niet zo'n malloot geweest met een giechel als in de film. Maar Mozarts muziek komt des te krachtiger over. De film heeft de belangstelling voor de genie in brede kringen, van jong tot oud gewekt. Ik heb hem vier keer gezien.
Veel lof verdient ook de film Bonaparte. Ik zag beelden als een visioen voorbij komen. Zoals bijvoorbeeld de pracht van onschuldige paarden, die twee aan twee in de chaos van het slagveld moeten mee draven om de plaats van stervende dieren in te nemen. In de meesterlijke scene van de veldtocht naar Rusland in 1812 plaatst de regisseur de camera onder het brekende ijs en zie je de bloedstollende nederlaag van het Franse leger zich onder water voltrekken. IJskoud keek ik toe.
Aan het einde van het drie uur durende meesterwerk komt ook Hortense in beeld; voor het eerst goed gelijkend en waardig in haar optreden als stiefdochter van Napoleon. Advies: ga die film zien!
Tien vrouwen van Soestdijk uitverkocht
Mijn boek Tien vrouwen van Soestdijk verscheen kort na de dood van Juliana en Bernhard. Er werden in de loop van tijd meer dan 11000 exemplaren van verkocht. Momenteel kunt u het alleen nog tweedehands kopen, zoals bij www.boekwinkeltjes.nl. Ik wijdde aan dit onderwerp verschillende artikelen. Het laatste stond mooi geïllustreerd in het oktobernummer 2023 van het blad Vorsten.
U kunt er trouwens al lange tijd op mijn website onder Artikelen verhalen over lezen.
Wie TV opnamen wil zien raad ik aan de 7 delige serie over het Rampjaar 1672 terug te kijken. Aan het einde van deel 3 'De wraak van de Zonnekoning' vertel ik het verhaal van de rijke Amsterdamse families die hun buitenplaatsen aan de dijk naar Soest lieten bouwen.
Zie ook het gesprek dat ik in de serie 'Verborgen Verleden van Nederland' in de zalen van het Rijksmuseum met Waldemar Torenstra voerde. Daarin vertel ik over het zilverwerk, Delfts aardewerk, Chinees porselein en de schilderijen die ooit het interieur sierden. Er is weinig of niets meer van over. In Paleis Soestdijk zijn de historische kunstvoorwerpen vervangen door dure kitch.
Met oortjes in mijn tasje
Sinds najaar 2022 kunnen de lezers mijn boeken ook beluisteren. De luisterboeken zijn ideaal voor op reis, in de tuin of tijdens huishoudelijk werk. Gaat u naar Parijs? Beluister dan mijn boek over Suzanne in de Batignolles of volg Hortense de Beauharnais op haar rij- en wandeltochten door het Bois-de- Bologne. Een bezoek aan Weimar krijgt een extra dimensie als u naar mijn biografie 'Sophie in Weimar' luistert. Ik heb mijn oortjes altijd in mijn tasje en zoek voor elke reis welke bibliotheek ik mee ga nemen. U kunt u o.m. abonneren op www.storytel.nl.
Op de onvolprezen www.passendlezen.nl vindt u een rijk literair bestand met 17 titels van mij. Maar deze passend lezen-luisterboeken zijn uitsluitend bestemd voor mensen met een visuele handicap.
Daar hoor ik sinds enige tijd helaas ook bij.
Niet vergeten:
Paus Innocentius die Bouchard in de ban deed.
De opera ‘Bouchard d’Avesnes’ van de Belgische componist Karel Miry (1864). Het libretto is gebaseerd op het leven van de hoofdpersonen van mijn boek 'Johanna en Margaretha gravinnen van Vlaanderen prinsessen van Constantinopel'.
De opera wijkt zo ver af van de ware geschiedenis, dat het lachwekkend is. Het is zo zonde van de prachige muziek, de koorzang en de zang van de solisten. Margaretha verklaart in een prachtige aria haar eeuwige liefde aan Bouchard. Ze is bereid hem te vergeven dat hij de priesterwijding heeft ontvangen en bemint hem tot in de dood. Dat de toen 41-jarige Boucahrd Margaretha als 10-jarig kind verkrachtte en haar zo dwong tot een huwelijk past natuurlijk niet in het libretto.
Het valse libretto heeft niettemin een muzikaal meesterwerk opgeleverd. Het werd honderdvijftig jaar na de voltooiing voor het eerste in een complete uitvcoering weer op de planken gezet. Je kunt er vanaf je eigen stoel van genieten: Karel Miry - Bouchard d'Avesnes (synopsis) | 401dutchoperas.nl.
Podcast: De klassieke bibliotheek over Suzanne
Het programma Opium van NPO Radio 4 heeft een unieke serie podcasts gemaakt: 'De Klassieke Bibliotheek. Boeken waar muziek in zit'. Het negende boek waaruit de authentieke muziek opklinkt is 'Suzanne en Edouard Manet. Over de liefde van een Hollandse pianiste en een Parijse schilder'.
Suzanne Leenhoff aan de piano door Edouard Manet, Musée d'Orsay, Parijs
Annemieke Bosman en Mathijs Deen lezen fragmenten voor uit mijn boek waarbij een prachtig klankdecor klinkt van piano, viool en orkestwerken die het leven van Suzanne opluisterden.
Als ze in 1829 in Delft wordt geboren hoor je meteen al een verrassing: een melancholieke compositie van haar vader Carolus Leenhoff. We horen het klokkenspel van de Gasthuistoren in Zaltbommel,een pianowerk van Franz Liszt waarmee hij zijn genie in het stadje aan de Waal onthulde. We reizen op de klanken van beroemde tijdgenoten mee naar Parijs. Het blijft van Wagner tot Charbrier boeiend.
En als de laatste noten van Schumann wegsterven bij de dood van Suzanne blijft de ontroering nog lang hangen...
Lezingen
Foto: Marie-Louise Loomans
Kijkt u van tijd tot tijd op mijn Lezingenagenda? Naast de besloten programma's voor leden van verenigingen, zijn er in de komende seizoenen verspreid over ons land, en in Duitsland, ook lezingen waar iedereen welkom is. Tot ziens in het verleden.
Thera Coppens
Toekomst Historisch Toerisme Bureau